Dom Ariański w Pińczowie

Opis

Dom Ariański (zwany również Drukarnią Ariańską) na Mirowie z przełomu XVI i XVII w. Obecnie mieści się tu oddział Archiwum Państwowego w Kielcach. Do wnętrza prowadzi ozdobiony łacińską sentencją portal.

Wzniesiono go w południowo-wschodnim narożniku rynku mirowskiego na przełomie XVI/XVII w. Po zniszczeniach obu wojen odnowiono w 1948 r. Jest to parterowy budynek (wzniesiony na sklepionych piwnicach) z elewacją pokrytą dekoracyjną rustyką, czyli ułożonymi na przemian ciosami kwadratowymi i prostokątnymi. Nad łukiem portalu bramy wjezdnej jest sentencja łacińska: BENEDIC DOMINE DOMUM ISTAM ET OMNESHABITANTES IN EA. Okna w obramieniach z gzymsami także posiadają łacińskie dewizy.

Przy obszernej sieni przejazdowej znajdują się (w jednym ciągu) dwie prostokątne izby, a za nimi z tyłu trzecia o podobnym kształcie. Najciekawsza z nich to izba narożna (przy sieni) o kolebkowo-krzyżowym sklepieniu i parze okien z wnękami ozdobionymi przyściennymi filarami. 

W elewacji tylnej przy niewielkim dziedzińczyku znajduje się zrekonstruowany po wojnie portal. Historyk sztuki, dziś już nieżyjący dr Tadeusz Przypkowski z Jędrzejowa, był zdania, że z oryginalnej kamienicy, której osią centralną była brama wjazdowa, zachowało się tylko prawe skrzydło.

Budynek ten nosi tradycyjną nazwę – „Drukarnia ariańska”. Nigdy jednak funkcji takiej nie pełnił, co potwierdziły już dawno przeprowadzone jego dokładne badania. Inna nazwa, mniej znana, określa go jako „dom wójta” mirowskiego. Przypuszcza się też, że budowla ta była w przeszłości łaźnią. 

Obecnie ten zabytkowy budynek zajmowany jest przez pińczowski oddział Archiwum Państwowego w Kielcach. Znajdujące się tu zasoby archiwalne dotyczą głównie XIX i XX w. Przylegający do kamienicy od południowego zachodu nowszy budynek jest magazynem archiwum.

Informacje praktyczne:
Dom Ariański w Pińczowie
ul. Batalionów Chłopskich 32
28-400 Pińczów
tel. +48 41 357 24 72

Bilety wstępu:
- wstęp wolny

Centrum Informacji Turystycznej w Pińczowie
ul. Piłsudskiego 2A
28-400 Pińczów
Telefon: +48 41 357 54 04
Kontakt:
www.muzeumitpinczow.eu
e-mail: cit@pinczow.com.pl

Informacji udziela również Regionalne Centrum Informacji Turystycznej w Kielcach
ul. Sienkiewicza 29
25-007 Kielce
tel. 41 348 00 60
e-mail: informacja@swietokrzyskie.travel