Świętokrzyski Szlak Literacki (Pętla Ponidziańska)

Opis

Świętokrzyski Szlak Literacki, to propozycja zwiedzania regionu śladami ulubionych pisarzy bądź książkowych bohaterów.  Ulubiony pisarz bądź losy bohatera mogą stanowić niezwykłą inspiracje do podróży o charakterze poznawczym i edukacyjnym.

Na szlaku ujęte są tak znane osoby ze świata literatury jak Stefan Żeromski, Mikołaj Rej, Henryk Sienkiewicz, Witold Gombrowicz, Adolf Dygasiński czy Gustaw Herling – Grudziński. Prócz znanych powszechnie miejsc jak Oblęgorek czy Nagłowice, szlak wiedzie i odkrywa nieznane miejsca i wydarzenia związane z literaturą, o których nawet sami mieszkańcy regionu nie wiedzą.

Pętla Ponidziańska :
Nagłowice (Mikołaj Rej)
Nagłowice powszechnie kojarzone są z osobą Mikołaja Reja, który od 1545 roku był tu dziedzicem wzorowo gospodarującym posiadłością. M.in. zakładał pasieki i zalesiał okolice. Obecnie w zbudowanym w miejscu rejowskiego dworku z 1800 r. znajduje się izba pamięci słynnego autora słów: „A niechaj to narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają”. Prezentuje ona życie i dorobek pisarski Reja oraz obrazuje związki pisarza z Nagłowicami. W zabytkowym parku angielskim otaczającym dworek zachowały się sędziwe dęby pamiętające czasy pisarza. W Dworku Mikołaja Reja działa punkt informacji turystycznej oraz istnieje możliwość skorzystania z noclegów w pokojach gościnnych.


Jędrzejów (bł. Wincenty Kadłubek)
Urodzony wg tradycji ok. 1160 r. we wsi Karwów k. Opatowa lub w Kargowie k. Stopnicy, Wincenty Kadłubek z nieznanych powodów zrezygnował z biskupstwa krakowskiego i od 1217 r. prowadził życie zakonne w klasztorze cystersów w Jędrzejowie. Autor „Kroniki Polaków” tutaj też zmarł i został pochowany. W 1633 r. grób otworzono, a szczątki Wincentego umieszczono początkowo w ścianie nawy potem zaś w specjalnie wzniesionej kaplicy bocznej w srebrnej trumnie na ołtarzu. Miejsce spoczynku błogosławionego w 1764 r. Kadłubka przez wieki nawiedzali królowie polscy i osobistości świeckie.

Pińczów (Adolf Dygasiński)
W Muzeum Regionalnym zlokalizowana jest ekspozycja biograficzna Adolfa Dygasińskiego. Okrzyknięty „Piewcą Ponidzia” pisarz urodził się we wsi Niegosławice koło Pińczowa, gdzie spędził lata swego dzieciństwa. Dygasiński pobierał nauki w pińczowskim gimnazjum, a w późniejszym czasie często tu również przebywał. Obecnie w muzeum zgromadzono liczne pamiątki po pisarzu: fotografie, rękopisy nowel i powieści, listy i pocztówki, urządzono salonik mieszczański z epoki oraz odtworzono izbę oficjalisty dworskiego (Jana Dygasińskiego – ojca Adolfa). Przed muzeum stoi pomnik pisarza.

 Busko-Zdrój (Wojciech Belon)
Busko-Zdrój stało się miejscem zamieszkania rodziny Belonów w 1965 r. Wówczas to młody Wojciech Belon chodził tu do szkoły i zaczął tworzyć. Wraz z założoną przez siebie w liceum Wolną Grupą Bukowina zadebiutował w 1971 r. na IV Giełdzie Piosenki Turystycznej w Szklarskiej Porębie, gdzie jego piosenka „Ponidzie” zdobyła jedną z głównych nagród. I tak rozpoczęła się jego kariera, autora wielu piosenek i wierszy. Obecnie w Busku-Zdroju działa Buskie Samorządowe Centrum Kultury jego imienia, w którym znajduje się płaskorzeźba i tablica pamiątkowa Belona. Przed budynkiem znajduje się ławeczka Wojtka Belona.
 
Wiślica (Jan Długosz, Jan z Wiślicy)
Jan Długosz herbu Wieniawa, zwany pierwszym polskim historykiem, w 1436 r. przyjął święcenia kapłańskie i został kanonikiem krakowskim, później także sandomierskim, kieleckim, wiślickim i gnieźnieńskim. W czasach kiedy to był nauczycielem i wychowawcą synów królewskich oraz jeździł na misje dyplomatyczne ufundował wiele budowli w tym m.in. dom dla kanoników i wikariuszy (1460) oraz czterokondygnacyjną dzwonnicę w Wiślicy (1460-1470). W zachowanym do dziś dnia Domu Długosza mieści się Muzeum Regionalne.
Wiślica to również miejsce urodzenia ok. 1485-90 r. słynnego Jana z Wiślicy, autora „Wojny Pruskiej” – pierwszego renesansowego poematu polskiego, pisanego po łacinie, stanowiącego apoteozę dynastii jagiellońskiej.