Miejsca Mocy

Opis

Pielgrzymowanie jest wpisane w życie człowieka, a w sposób szczególny w życie człowieka wierzącego. Podążanie do miejsc kultu religijnego daje bowiem siłę, pogłębia wiarę i intensyfikuje przeżycia duchowe. W polski krajobraz już od wieków wpisane są sierpniowe piesze pielgrzymki na Jasną Górę czy regionalne, na przykład Młodzawy Małe  - najważniejsze sanktuarium Ponidzia. 

Ale wędrówka, to nie jedyna możliwość przemierzania polskich dróg i duktów prowadzących do świętych miejsc. Na terenie województwa świętokrzyskiego powstał bowiem Rowerowy Szlak „Miejsca Mocy”. Łączy on miejsca kultu religijnego, sanktuaria maryjne oraz inne, ważne obiekty sakralne w regionie.

Chroberz – gniazdo rodowe Wielopolskich z cennym zabytkiem: późnoklasycystycznym pałacem zaprojektowanym przez Henryka Marconiego. Motywem powstania było pomieszczenie obszernego księgozbioru ordynacji. W pałacu zachowały się oryginalne, klasycystyczne formy architektoniczne oraz plafony.

fot.A. Kowalska

Pałac otacza park w stylu angielskim, w którym podziwiać można wiele pomników przyrody: platan klonolistny, kilkusetletnie miłorzęby japońskie i lipy. W parku znajduje się kaplica wzorowana na pawilonach przy zamku w Książu Wielkim wg projektu Marconiego. W pałacu mieści się ekspozycja z pamiątkami po Wielopolskich oraz  wykopaliskami archeologicznymi z ziemi pińczowskiej. Warto zobaczyć także kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, wybudowany w 1550 roku, ufundowany przez wojewodę sandomierskiego, Stanisława Tarnowskiego. Wewnątrz kościół przypomina grobowiec: znajdują się tu dwa monumentalne renesansowe nagrobki wykonane przez Jana Michałowicza z Urzędowa. W nawie kościoła można zobaczyć nagrobek fundatora Stanisława Tarnowskiego przedstawiający "śpiącą" postać zmarłego.Zagość – historia wsi związana jest ze sprowadzonymi tu z Ziemi Świętej joanitami. Znajdujący się tutaj kościół pw. Św. Jana Chrzciciela wzniósł w 1353 r. król Kazimierz Wielki. Świątynia ucierpiała podczas potopu szwedzkiego, a na początku XX wieku dobudowano do niej zachodnią nawę. Obecnie w tej jednonawowej świątyni warto zwrócić uwagę na romańsko-gotyckie prezbiterium, gdzie podziwiać można wąskie okna boczne, sklepienie krzyżowo-żebrowe oraz tabernakulum. Najciekawszym elementem, niespotykanym nigdzie indziej Polsce jest fryz arkadowy z widocznymi płaskorzeźbami syren – ewidentne nawiązanie do architektury Lombardii.

fot.A. Kowalska

Młodzawy Małe – „czym Rzym dla Europy, Częstochowa dla Polski, tym Młodzawy dla Ponidzia”, pisał Adolf Dygasiński. Znajduje się tu późnobarokowa świątynia pw. Św. Ducha i Matki Boskiej Bolesnej. Z zewnątrz podziw budzi monumentalna, unikalna na skalę Polski fasada, z figurami, kartuszem oraz ciężkimi żelaznymi drzwiami. Trójnawowe, bazylikowe wnętrze kryje w sobie liczne skarby, do których zaliczyć można późnobarokowy ołtarz główny z cudownym obrazem Matki Boskiej Młodzawskiej oraz monumentalne ołtarze boczne z XVIII stulecia. Świątynie ukochał sobie ród Wielopolskich, czyniąc z niej swoją nekropolie rodową. Idąc przez pola w kierunku południowym zobaczyć można późnobarokową grupę figur przydrożnych w pobliżu wąwozu lessowego. Warto także zatrzymać się w prywatnym Ogrodzie na Rozstajach.

Skrzypiów – położony przy drodze z Pińczowa do Wiślicy Skrzypiów nie zapisałby się niczym w historii, gdyby nie fakt, iż gospodarzył w nim prawem dzierżawy Jan Chryzostom Pasek. Nie ma już śladu po dworze, w którym Pasek zamieszkiwał; według dokumentów znajdował się pod lasem widzianym na wprost przez skrętem drogi do Wiślicy.

Pińczów – serce Ponidzia, miasto znane z synodów ariańskich. Tu dokonano pierwszego i najpiękniejszego przekładu na język polski Biblii zwanej brzeską, radziwiłłowską lub pińczowską. Od XVII w. Pińczów był „stolicą” ordynacji pińczowskiej założonej przez ród Myszkowskich. Godne zobaczenia są: popauliński zespół klasztorny, kościół i klasztor reformatów, renesansowa synagoga, pałac Wielopolskich oraz Dom na Mirowie zwany „drukarnią ariańską”. Ze wzgórza św. Anny, na którym znajduje się wykonana z miejscowego "pińczaka” wg. projektu Santi Gucciego, wolnostojąca kaplica kopułowa, rozpościera się widok na meandry Nidy i łąki, na których znajdowała się szkoła szybowcowa. W XIV wieku Zbigniew Oleśnicki wybudował tu zamek, z którego pozostały tylko niskie mury.