Szaniecki Park Krajobrazowy

Opis

Szaniecki Park Krajobrazowy położony jest w obrębie Niecki Nidziańskiej. Obejmuje środkową część Garbu Pińczowskiego oraz południowo - zachodni fragment Niecki Połanieckiej (Płaskowyż Szaniecki).

Park ten chroni enklawy wartościowego krajobrazu z malowniczymi wapiennymi i gipsowymi wzgórzami oraz ciepłolubnymi zbiorowiskami roślinności kserotermicznej, torfowiskowej i słonolubnej rozsianymi w rozległej, harmonijnej przestrzeni łąk i pól.

Obszar Parku położony jest w strefie wododziałowej pomiędzy zlewniami rzek: Nidy, Wschodniej i Czarnej. Południowo – zachodnia część Parku wyróżnia się występowaniem wód mineralnych z wysiękami w okolicach wsi Owczary.

Charakterystycznym elementem przyrody parku, uwarunkowanym geologicznie są liczne odsłonięcia gipsów, zwłaszcza wielkokrystalicznych, widoczne głównie na terenie Płaskowyżu Szanieckiego. Największe ich bogactwo na terenie parku występuje w okolicach: Szańca, Gartatowic, Stawian i Sędziejowic. W gipsowym podłożu rozwijają się procesy krasowe. W ich wyniku powstają zróżnicowane formy krasu powierzchniowego i podziemnego np.: leje, formy typu uwale, doliny, jaskinie.

Budowa geologiczna, rzeźba terenu, gleby oraz specyficzny mikroklimat stworzyły dogodne warunki dla rozwoju ciepłolubnych muraw kserotermicznych.

W jedynym ustanowionym rezerwacie przyrody "Owczary" ochronie podlega naturalne śródlądowe stanowisko roślinności halofitowej, gdzie na szczególną uwagę zasługują gatunki słonolubne (halofity), takie jak: sitowiec nadmorski, mannica odstająca, łoboda oszczepowata, nostrzyk ząbkowany i komonicznik skrzydlastostrąkowy.

Najcenniejsze elementy przyrodnicze w parku i jego otulinie zostały objęte ochroną w formie 5 pomników przyrody (1 pomnik przyrody żywej, 4 pomniki przyrody nieożywionej), 3 użytków ekologicznych i 3 stanowisk dokumentacyjnych.

W parku znajdują się liczne zabytki kultury materialnej z interesującymi elementami wiejskiego budownictwa regionalnego, które można zobaczyć między innymi w Szańcu, Młynach i Widuchowej.

Świadectwem bogatego dziedzictwa dziejowego są najstarsze ślady, grodzisk i kopców znane z okolic: Szczaworyża, Szańca, Gartatowic, Skotnik Małych i Żernik Górnych.

Podobnie jak na terenie całego Ponidzia, przy drogach, w osadach oraz wśród pól zobaczyć można urokliwe przydrożne figurki i kapliczki wykonane z wapienia, a także pozostałości nielicznych młynów wodnych z urządzeniami piętrzącymi wodę.

Na terenie parku wyznaczono przyrodniczo - krajobrazową ścieżkę dydaktyczną "Szaniec - Kurzejów - Wymysłów - Zwierzyniec", o długości ok. 7,5 km.

Data utworzenia parku: 19 grudnia 1986r.

Powierzchnia parku: 10 915 ha

Powierzchnia otuliny: 12 859 ha

Położenie administracyjne:

• województwo: świętokrzyskie

• powiaty: pińczowski, buski, kielecki

• miasta i gminy: Busko-Zdrój, Pińczów, Chmielnik, Kije, Solec-Zdrój, Stopnica

  Świętokrzyskie i Nadnidziańskie Parki Krajobrazowe

  Dane teleadresowe Zespołu Parków:

  Adres: ul. Łódzka 244

  25-655 Kielce

  www.pk.kielce.pl

  sekretariat@pk.kielce.pl

  41 3455191

  Krzyżanowice Średnie

  ponidzie@pk.kielce.pl

  41 3571711