Chroberz

Opis

Nazwa Chroberz wywodzona jest od przydomku Bolesława Chrobrego, który po powrocie z wyprawy kijowskiej zbudował nad Nidą zamek, na terenie zwanym dziś „Zamczyskiem”. Chroberz był własnością Tęczyńskich, a później Tarnowskich. Ok. połowy XVI w. kasztelan zawichojski, późniejszy wojewoda sandomierski Stanisław Tarnowski ufundował stojący do dziś kościół.

 

Chroberz wszedł w skład ordynacji pińczowskiej założonej przez Zygmunta i Piotra Myszkowskich. O znaczeniu i bogactwie ordynacji najlepiej świadczy powiedzenie: „Kto ma Pińczów, Chroberz, Szaniec, może iść z królową w taniec”. Ordynacja pińczowska przeszła w ręce rodu Wielopolskich, którzy dołączyli do rodowego hrabiowskiego nazwiska tytuł „margrabia Gonzaga Myszkowski”. Aleksander Wielopolski zlecił wybudowanie w Chrobrzy pałacu wg projektu Henryka Marconiego z przeznaczeniem na bibliotekę ordynacji. Wielopolski przyjaźnił się ze znanym bibliofilem, kolekcjonerem Konstantym Świdzińskim, zabiegając o przejęcie jego zbiorów, szacowanych na ok. 30 tys. woluminów, w tym pięciu inkunabułów (książek wydanych do 1500 r.). Najstarsza w zbiorach Świdzińskiego książka w języku polskim pochodziła z 1534 r. (traktat o ziołach Falimierza). W jego zbiorach znajdowało się również dzieło Kopernika z 1542 r. pt. "De lateribus triangularibus" oraz pińczowskie pisma z okresu reformacji wykonane w drukarni Daniela z Łęczycy.

W marcu 1863 r. w chroberskim pałacu stacjonował ze swoimi oddziałami gen. Marian Langiewicz. Oficerowie z trudem powstrzymali swoich podkomendnych przez zdewastowaniem pałacu i zniszczeniem zbiorów – tak wielka była nienawiść powstańców do Aleksandra Wielopolskiego, którego decyzja o brance do carskiego
wojska przyspieszyła wybuch powstania styczniowego, nienależycie jeszcze przygotowanego. Konsekwencji tych organizacyjnych braków powstańcy doświadczali boleśnie. Odczuli je również dzień później – 18 marca podczas bitwy pod pobliskimi Grochowiskami, która zakończyła działalność gen. Langiewicza.
W chroberskim pałacu kręcono sceny do Przedwiośnia. W sali, w której odbył się Bal w Odolanach można dziś obejrzeć wystawę przygotowaną przez Samorządowy Ośrodek Dziedzictwa Kulturowego Ponidzia.

Informacji udziela:
Ośrodek Dziedzictwa Kulturowego i Tradycji Rolnej Ponidzia
ul. Parkowa 14 
28-425 Chroberz
tel.: +48 41 356 40 03 w.33
e-mail: palac@chroberz.info
www.palac.chroberz.info

Godziny otwarcia:
(okres zimowy): środa - niedziela, w godz. 11:00 - 16:00
(okres letni):
środa - czwartek, w godz. 11:00 - 17:00
piątek - niedziela, w godz. 11:00 - 18:00

Informacji udziela również Regionalne Centrum Informacji Turystycznej w Kielcach
ul. Sienkiewicza 29
25-007 Kielce
tel.  41 348 00 60
e- mail: informacja@swietokrzyskie.travel